Pnömoniler (Zatürre)

Akciğer dokusunun ani gelişen iltihabıdır. Binde 12 gibi bir sıklıkla görülür, yaş ilerledikçe veya ek hastalıklar varsa sıklığı artar. Toplumda gelişen veya hastanede gelişen pnömoni diye sınıflanabilir. Klinik gidişe göre de tipik veya atipik pnömoni diye adlandırılabilir. En sık görülen zatürre çeşidi toplumda gelişen pnömonilerdir.

Yaklaşık %50’sinde sorumlu etken gösterilemese de diğerlerinde etkenler steptokok pnömonia, mikoplazma pnömonia, hemofilus influenza, moraksella kataralis ve viruslar gibi mikroorganizmalardır. Ani başlayan titreme, ateş, öksürük, balgam, batma şeklinde yan ağrısı, kas ağrıları, bulantı-kusma, iştahsızlık en belirgin şikayetlerdir. Fizik muayenede zatürre gelişen bölgeye ve hastalığın ağırlığına göre bulgular olur. Akciğer grafisinde pnömoni olan bölgede duman şeklinde infiltrasyon alanları olur, beraberinde sıvı, kaviteler de olabilir. Laboratuvar incelemesinde beyaz küre artışı, CRP yükselmesi genelde görülür.

Tedavide hastanın istirahati, ek hastalığı varsa bunların tedavisi ve uygun antibiyotik başlanması gerekir. Hastalığın ağırlığına göre hastanede yatması gerekip gerekmediğine, sorumlu ajanın belirlenmesi sonrası da tedavinin düzenlenmesine dikkat etmek gerekir. Sıvı gibi komplikasyonlar geliştiyse bunların tedavisi ile yeterli süre ve dozda antibiyotik kullanılması hayati önem taşır.

Hastanede gelişen pnömoniler ise hem etkenlerinin farklılığı hem de hastaların genelde vücut savunmalarındaki zayıflık nedeniyle daha ağır seyreder ve ölümcül olma riskleri daha yüksektir. Genelde daha dirençli mikroplarla hastalık oluşur ve tedavide birden fazla antibiyotiği aynı anda kullanmak gerekebilir. O nedenle hastanede yatan hastaların zatürre geçirmemesi için özel önlemlerin alınması, hastaların malzemelerinin başka hastalara kullanılmaması, bakımı ve muayenesi sırasında eldiven veya el dezenfektanı kullanılması çok önemlidir