Bronşiyal Astım (Astım, Astma)

Astım, havayollarının uzun süreli inflamasyonu (yangı) ve daralması ile seyreden, tedavi ile veya kendiliğinden düzelebilen bir hastalıktır. Sıklığı toplumda %2-5 arasındadır. Genetik ve çevresel faktörler astımın oluşumundan sorumludur. Endüstri bölgeleri, düşük sosyoekonomik durum, sigara dumanı maruziyeti ve ailede alerji öyküsü ile sıklığı artar. Alerjik astım ve alerjik olmayan astım diye ikiye ayrılır.

Tanı dikkatli öykü almak ve solunum testlerini iyi yorumlamak en önemli aşamadır. En belirgin bulguları nöbetler halinde gelen solunum sıkışması, hışırtılı solunum ve öksürüklerdir. Genellikle hastalığı arttıran (tetiği çeken) madde veya alerjen ile karşılaşma sonucu şikayetler ortaya çıkar. Kendine özgü fizik muayene bulguları vardır. Tanıda PEF metreler, reversibilite testleri (ilaçlı solunum testi) ve alerji testleri yardımcı olur.

Alerjenden kaçınmak, mesleki tozlara maruziyetten uzaklaşmak, sigara kullanmamak, reflüyü engellemek, sık solunum yolu enfeksiyonu geçirmemek ve düzenli ilaç kullanmak tedavi konusunda yapılacak en önemli maddelerdir. Kullanılacak ilaçlar tedavi ediciler ve şikayet gidericiler olmak üzere ikiye ayrılır. Hastalığın ağırlığına ve aciliyetine göre tedavi belirlenir. Hastalar solunum yoluyla kullanılan inhaler ilaçların etkili kullanımı konusunda eğitilmeli ve takip edilmelidir. Tedaviye rağmen düzelme olmazsa, nabız hızlanırsa, kan oksijen değeri düşerse ve yardımcı solunum kas kullanımı başlarsa hastaneye yatırma konusunda takip etmek gerekir.